Ο Βρετανός Jack Garner έχει γίνει ο νεαρότερος τυφλός ορειβάτης που «σκαρφάλωσε» στο 4.642μ. όρος Elbrus. Εδώ, ο ίδιος και ο οδηγός του, Paul Etheridge, σου περιγράφουν πως κατάφερε ο Garner να φτάσει στην κορυφή.
Γνώρισε τον Jack Garner, ένα βρετανό ορειβάτη, ο οποίος, τον Οκτώβριο του 2018, έφτασε στην κορυφή του όρους Εlbrus, δηλαδή της υψηλότερης κορυφής της Ευρώπης. Αυτό δεν αποτελεί κάτι ιδιαίτερο θα μπορούσε να πει κανείς εκ πρώτης όψεως, αλλά αν αναλογιστείς ότι ο Garner είναι τυφλός, τότε το επίτευγμα έχει διαφορετική σημασία.
Στο υψόμετρο πάνω από τη νότια περιοχή του Καυκάσου της Ρωσίας, στα 5.642μ., το όρος Elbrus δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια παγωμένη παγίδα θανάτου. Ο Garner, ο οποίος έχασε την όρασή του σε ηλικία 11 ετών εξαιτίας μιας γενετικής ανωμαλίας, αντιμετώπισε άνεμους 70 μιλίων/ώρα, θερμοκρασίες -37ºC που σου «σπάνε» τα δόντια και μια μεγαλύτερη από την εκτιμώμενη παραμονή στο βουνό όταν οι καταιγίδες διέκοψαν την οκταήμερη ανάβαση. Κατά την ανάβαση, ο Garner ακολουθούσε τα βήματα του Erik Weihenmayer, ενός τυφλού αμερικανικού φίλου της περιπέτειας, ο οποίος «σκαρφάλωσε» στο Elbrus το 2002.
Τόσο απότομη ήταν η ανάβαση στην πραγματικότητα, που ο Garner – ο οποίος είχε βρεθεί παλαιότερα στο Everest Base Camp – έπρεπε να μάθει πώς να χρησιμοποιήσει ένα τσεκούρι πάγου. Πέρασε δυο μέρες πριν από την ανάβαση με τον Paul Etheridge, της Βρετανικής εταιρείας περιπέτειας και αναρρίχησης Adventure Peaks, ο οποίος του έδειξε πως να χειρίζεται επιδέξια το σχοινί και το τσεκούρι, και ήταν αυτός που θα οδηγούσε τον Jack στην αναρρίχηση. Εδώ, ο Garner μας λέει πώς τα κατάφερε.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή στη διαδρομή;
Η κάθοδος, καθώς σου «ρουφούσε» το μεδούλι και προκαλούσε σωματική κόπωση επιπλέον της προσπάθειας για την ανάβαση το πρωί. Όταν κατεβαίνεις, υπάρχει επίσης μερικές φορές η πρόσθετη ανησυχία που προέρχεται από τον κίνδυνο της ολίσθησης, κάτι που δεν νομίζω ότι υπάρχει όταν ανεβαίνεις.
Χωρίς να βλέπεις, ποιες από τις αισθήσεις σου έγιναν πιο σημαντικές σε ένα τόσο εχθρικό περιβάλλον;
Η αφή και η ακοή ήταν σίγουρα και οι δύο πολύ σημαντικές. Το να αγγίζω, επειδή, όταν περπατούσα με τον Paul, είχα πάντα το σχοινί στο ένα χέρι και βασιζόμουν στην αίσθηση ότι το σχοινί ήταν επαρκώς τεντωμένο, έτσι ώστε να μην ερχόμουν πολύ κοντά στον Paul, ούτε να αγγίζω τις μπότες του. Με την ακοή, έπρεπε να ήμουν σε εγρήγορση για να ακούσω τις οδηγίες από τον Paul.
Το βρήκες πιο δύσκολο να επικοινωνήσεις με τον Paul, καθώς ο αέρας έγινε πιο λεπτός; Μπορείς μας πεις πώς αισθάνθηκες;
Ως αποτέλεσμα του υψομέτρου, αισθανόμουν ότι έχανα την αναπνοή μου πιο συχνά όταν περπατούσα καθώς ανεβαίναμε. Οπότε αυτό, μαζί με την απαραίτητη πρόσθετη επικοινωνία, αποδείχτηκε δύσκολο. Ωστόσο, δεν νομίζω ότι ήταν μεγάλο θέμα, καθώς σύντομα βρήκαμε μια μέθοδο που μας ταίριαζε, με το σχοινί μεταξύ μας και, καθώς περάσαμε περισσότερο χρόνο μαζί, μπήκαμε σε ένα ρυθμό όπου χρησιμοποιούσαμε την αφή και έτσι απαιτούνταν λιγότερη λεκτική επικοινωνία.
Πώς συνεργάστηκαν το σώμα και το μυαλό σου καθώς ανέβαινες ψηλότερα στο βουνό;
Όταν ανέβαινα στο βουνό, αισθανόμουν ισχυρός τόσο στο σώμα όσο και στο μυαλό. Σχετικά με τη φυσική κατάσταση, ήμουνα σε καλή φόρμα σε όλη την αναρρίχηση, και όσον αφορά στη σκέψη, ήμουν πάντα θετικός στο να αναλάβω κάθε πρόκληση που θα εμφανιζόταν. Ωστόσο, υπήρχε μια ανησυχία ότι ο καιρός μπορεί να σταθεί εμπόδιο και να μας αποτρέψει από την ανάβαση στην κορυφή. Ευτυχώς, υπήρξε ένα διάλλειμα στην κακοκαιρία την τελευταία ημέρα που μας απόμενε, το οποίο μας επέτρεψε να ανεβούμε.
Έχεις επίσης περάσει από το Everest Base Camp και ανέβηκες στο Κιλιμάντζαρο. Μπορείς να περιγράψεις πως νιώθεις όταν κάνεις ορειβασία – είναι εθιστικό;
Σίγουρα πιστεύω ότι οι προκλήσεις ορειβασίας και αντοχής είναι εθιστικές. Είχα μια απίστευτη εμπειρία σε κάθε ένα από τα ταξίδια που έχω κάνει. Εμένα, μου αρέσει το πώς μια αποστολή φέρνει μια ομάδα ανθρώπων από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα κοντά, που κάτω από άλλες συνθήκες δεν πρόκειται να βρεθούν ποτέ μαζί. Βιώνοντας μια κοινή εμπειρία όπως αυτή, θα γνωρίσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα τους ανθρώπους πολύ καλά και θα δεις μια διαφορετική πλευρά τους, κάτι που δεν πρόκειται να δεις ποτέ στην καθημερινή ζωή.
Αγαπώ επίσης το πόσο «σκληρή» είναι η πρόκληση της αναρρίχησης σε ένα βουνό. Πρόκειται για μια ομάδα ανθρώπων, που κάνουν ένα βήμα τη φορά, με κοινό στόχο να φτάσουν στην κορυφή. Είναι επίσης εκπληκτικό το πώς η ορειβασία σε κάνει να νιώθεις ευγνωμοσύνη για τα βασικά πράγματα στη ζωή. Απολαμβάνω νέες εμπειρίες και βρίσκω συναρπαστικό το να πηγαίνω σε μια νέα περιοχή, είτε πρόκειται για μεγαλύτερο υψόμετρο, για ένα διαφορετικό είδος εδάφους ή για διαφορετικό καιρό.
«Η ορειβασία σε κάνει να νιώθεις ευγνωμοσύνη για τα βασικά πράγματα στη ζωή. Απολαμβάνω νέες εμπειρίες και βρίσκω συναρπαστικό το να πηγαίνω σε μια νέα περιοχή»
Τι συναισθήματα ένιωσες όταν τελικά έφτασες στην κορυφή;
Όταν φτάσαμε στην κορυφή, είχα μια μοναδική αίσθηση ότι τα καταφέραμε, μια αίσθηση ανακούφισης και εκτίμησης. Επίτευξη για όσα είχαμε αναλάβει, εκτίμηση για το πού βρισκόμασταν και ότι μπορέσαμε να το κάνουμε πράξη και ανακούφιση, καθώς, αν και νιώθεις ισχυρός, μέχρι να φτάσεις στην κορυφή εξακολουθείς να βασίζεσαι σε παράγοντες που είναι εκτός του ελέγχου σου, όπως ο καιρός.
Πώς βρήκες την εκπαίδευση πριν από την αναρρίχηση;
Eπί του παρόντος συμμετέχω στο πρόγραμμα ποδηλασίας του GB Para Cycling Foundation, το οποίο είναι ένα πρόγραμμα ανάπτυξης που έχει ως στόχο την εκπαίδευση των αθλητών ακολουθώντας τα Παραολυμπιακά πρότυπα. Έτσι εξαιτίας αυτού, έκανα ήδη εκπαίδευση πέντε έως έξι ημέρες την εβδομάδα στο ποδήλατο το καλοκαίρι. Νομίζω ότι αυτό συνέβαλε πολύ στο να βρίσκομαι σε φόρμα και η εμπειρία από την προπόνηση με το ποδήλατο με έφερε σε θέση να μπορώ να αντέξω πολλά, μια ικανότητα που κάλλιστα μπορεί να μεταφερθεί στην ορειβασία.
Σκέφτηκες ποτέ ότι θα μπορούσες να πετύχεις ένα κατόρθωμα τέτοιου μεγέθους;
Όταν κοιτώ πίσω, συνειδητοποιώ ότι ποτέ δεν θα είχα προβλέψει το ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι τέτοιο. Αλλά, καθώς μεγαλώνω και βγαίνω από τo comfort zone μου, οι προσδοκίες μου και η αίσθηση του τι είναι δυνατόν έχουν αυξηθεί.
«Αλλά καθώς μεγαλώνω και βγαίνω από τo comfort zone μου, οι προσδοκίες μου και η αίσθηση του τι είναι δυνατόν έχουν αυξηθεί».
Ποια ήταν η αρχική σου πορεία στα αθλήματα στην ύπαιθρο;
Ήμουν πάντα ένα αθλητικό παιδί που μεγάλωσε παίζοντας σε τοπική ποδοσφαιρική ομάδα. Ωστόσο, όταν έχασα την όρασή μου στα 11, ο αθλητισμός έπρεπε να παραγκωνιστεί μέχρι να βρω ένα δρόμο που θα με επέστρεφε ξανά πίσω σε αυτόν. Στα 14 μου, πήρα μέρος σε ένα τοπικό παιδικό αγώνα τριάθλου όπου συμμετείχα με το σχολείο μου, με έναν οδηγό που με βοηθούσε στο τρέξιμο και μια μοτοσικλέτα που με βοηθούσε στην ποδηλασία.
Υπήρχε κάποιος που σε ενέπνευσε ή ήταν κάτι που απλά ήθελες να κάνεις από μόνος σου;
Στο παιδικό τρίαθλο συναντήθηκα με τον τωρινό καλύτερο μου φίλο, τον Alan Rayment, ανάπηρο και στα δύο πόδια, που αγωνίστηκε στο παρατρίαθλο για τη Μεγάλη Βρετανία. Ο Alan με επηρέασε πολύ ώστε να επιστρέψω στον αθλητισμό. Με έβαλε να συμμετέχω σε μαθήματα γυμναστικής στο τοπικό γυμναστήριο, στο οποίο ήταν υπεύθυνος και με έφερε στο τοπικό club τέτραθλου, το Lincsquad.
Και από αυτό το σημείο και μετά απογειώθηκε…
Μετά από ένα χρόνο περίπου που έφτιαξα τη φυσική μου κατάσταση, το 2011 άρχισα να συμμετέχω σε αγώνες τρίαθλου και από τότε έλαβα μέρος σε πολλά event τρίαθλου, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.
Μπορεί να έχεις εμπνεύσει μερικούς μελλοντικούς εξερευνητές. Τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιον με αναπηρία, που θα ήθελε πολύ να κάνει αναρρίχηση;
Θα ενθάρρυνα οποιονδήποτε να ασχοληθεί με την αναρρίχηση και τον αθλητισμό γενικά. Ο αθλητισμός ανέκαθεν έπαιξε τεράστιο ρόλο στη ζωή μου και του προσδίδω πολλές σημαντικές εμπειρίες και στενές φιλίες. Σε κάποιον με αναπηρία, τον ενθαρρύνω να βρει αυτό που θα ήθελε να κάνει, ανεξάρτητα από την αναπηρία του, και έπειτα να βρει τον τρόπο για να το κάνει πραγματικότητα. Ένα άτομο με ειδικές ανάγκες, λογικό είναι να δει πρώτα τα εμπόδια, κάτι που εύκολα θα τον εμπόδιζε από να επιχειρήσει κάποια πράγματα. Σίγουρα θα ενθάρρυνα τον οποιονδήποτε να προσπαθήσει να αναρριχηθεί ώστε να πάρει τα οφέλη και τις εμπειρίες που με έφερε εμένα η ορειβασία.
Τι θα ακολουθήσει για εσένα; Κάποιες αθλητικές προκλήσεις που θέλεις να ολοκληρώσεις το επόμενο έτος και στη συνέχεια;
Αυτή τη στιγμή προπονούμαι με το club ποδηλασίας GB Para για τους αγώνες που θα πραγματοποιηθούν από το Νοέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο. Αυτοί περιλαμβάνουν το National Para Cycling Track Series, το National Track Championships και κάποια διεθνή meeting. Θα ήθελα να συμμετάσχω σε αυτά και να δω πόσο μακριά μπορώ να προχωρήσω με την ποδηλασία, με στόχο να αγωνιστώ σε ένα Παραολυμπιακό event στο μέλλον.
Όσον αφορά στην ορειβασία, μου αρέσει η προοπτική της πρόκλησης του Seven Summits, οπότε, κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, θα ήθελα να κάνω ορειβασία σε κάποιο άλλο βουνό, κάτι που θα με βοηθήσει να επιτύχω τον παραπάνω στόχο.
Και τώρα, ακούστε τον άνθρωπο που τον βοήθησε στην περιπέτεια: τον Paul Etheridge.
Μπορείς να μας πεις για την πρώτη φορά που σου είπαν ότι θα ήσουν μαζί τον Jack στην αναρρίχησή του στην υψηλότερη κορυφή της Ευρώπης;
Είχε ενδιαφέρον, καθώς ότι ήταν μάλλον μια γενική συζήτηση στην οποία μου είπαν: «Κοίταξε να δεις, υπάρχει ένας νεαρός άνδρας που είναι τυφλός». Και όντως ήταν έτσι. Στη συνέχεια έκανα εκατοντάδες ερωτήσεις σχετικά με την ικανότητα του Jack και τα γενικά θέματα ασφαλείας. Στο παρελθόν δούλεψα με πολλές ομάδες και νέους ανθρώπους που είχαν συναισθηματικές και σωματικές αναπηρίες, αλλά ο Jack είναι ο πρώτος άνθρωπος που δεν μπορούσε να δει με τον οποίο συνεργάστηκα σε υψόμετρο.
Πόσο σε εντυπωσίασε ο Jack;
Η ικανότητά του να μαθαίνει το τεχνικό κομμάτι της ορειβασίας ήταν εκπληκτική, όπως να φοράει διπλές μπότες, να χρησιμοποιεί επιδέξια ένα τσεκούρι πάγου και να τοποθετεί τα ειδικά αξεσουάρ χιονιού στις μπότες του. Έχω οδηγήσει πολυάριθμες αποστολές και το να διδάξω άτομα που μπορούν να δουν πως να βάλουν τα ειδικά αξεσουάρ στις μπότες τους μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά ο Jack χρειάστηκε πολύ λίγο χρόνο για να τα κατανοήσει. Η ικανότητα του Jack να με εμπιστεύεται και να με ακολουθεί χωρίς να αποκλίνει καθόλου – και να ακολουθεί τις οδηγίες – είναι οι λόγοι που ο Jack θα μπορέσει να επιτύχει σε οτιδήποτε ποτέ θελήσει να κάνει.
Ακούει τις οδηγίες και τις ακολουθεί με την παραμικρή λεπτομέρεια. Η ψυχική αντοχή του είναι απίστευτη. Ποτέ δεν το έβαλε κάτω, ποτέ δεν έθεσε κάτι υπό αμφισβήτηση και, το σημαντικότερο, ποτέ δεν δίστασε για να πετύχει τον στόχο του, καθώς είχε σημαντικό κίνητρο. Από τη στιγμή που ξεκινήσαμε, ήξερα ότι θα επιτύχει το στόχο που θέσαμε.
Χρειάστηκε να μιλήσεις για κάποιες επιπλέον τεχνικές/εφαρμογές ασφαλείας που συνήθως δεν θα απαιτούσες από τους ορειβάτες που μπορούν να δουν;
Συμφωνήσαμε ότι τα κοντινά μεταξύ τους δεσίματα στο σχοινί ήταν ο καλύτερος τρόπος για να μετακινούμαστε. Ο Jack και εγώ προπονηθήκαμε πάνω σε αυτό για δύο ημέρες σε σχετικά εύκολο έδαφος, ώστε να διασφαλίσουμε ότι είμαστε γρήγοροι και αποτελεσματικοί. Νομίζω ότι ο Jack θα συμφωνήσει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η κατάβαση της πλαγιάς και η αποκοπή. Έπειτα από αρκετές δύσκολες ώρες αναρρίχησης, το τελευταίο πράγμα που ήθελε ήταν να κατέβει, επειδή η πιθανότητα ενός ατυχήματος ήταν πολύ μεγαλύτερη, αλλά δουλέψαμε στο ότι εγώ θα έκανα όλα τα clippings και θα του μιλούσα καθ’ όλη τη διαδικασία.
Το να έχει κανείς αίσθηση του χιούμορ είναι σημαντικό σε ένα τέτοιο δύσκολα περιβάλλον;
Πολύ σημαντικό, στην πραγματικότητα. Το να έχει κανείς αίσθηση του χιούμορ είναι πραγματικά σημαντικό για να μπορέσει να χαλαρώσει και να εστιάσει στις διαδικασίες. Ο Jack και εγώ παίζαμε πολλές φορές με κάρτες – ναι, κάρτες – ο Jack έχει ένα σετ που χρησιμοποιούσαμε και, τις περισσότερες φορές, αυτό τελείωσε με κάποιο αστειάκι ότι με άφησε να κερδίσω!
